Nhiều người phát âm chữ Harvard là
Ha Vớt, Tony nghe không có hài lòng. Nên đọc là Há Vợt nhé, vì chữ “vợt” nghe
nó có tính chất thể thao kiểu “quần vợt”, còn “vớt” nghe như đậu vớt, vớt vát,
trục vớt, không hay. Vậy nên ngoài biệt danh Tony Tèo, có thể gọi tác giả là
Tony Há Vợt. nghe cường tráng một chút.
Chuyện bắt đầu từ năm 2007, Giáo sư
J.Q, Hiệu phó phụ trách hành chính trường Kinh doanh Harvard (HBS – Harvard
Business School) có đến Việt Nam du lịch. Ông chú thích với Nha Trang một cách
đặc biệt (chắc giống Yersin, vĩ nhân hay thích Nha Trang). Tony cũng có đi tắm
bể hôm ấy. Thấy Tây đang bơi thì bu lại rèn luyện tiếng Anh chung với một nhóm
các bạn nhỏ. Tại nước, lặn, cút, đắp lâu đài cát, búng tay tôm tép với ông một
hồi mới biết đó là Giáo sư J.Q. Bon chen cuối cùng Tony cũng có một cái danh
thiếp của ông. Thế rồi quên béng mất, lúc đó ở Việt Nam đang sốt mọi thứ, từ đất
đến vàng, chứng khoán, làm gì cũng có tiền.
Vung tiền ôm hết, ngủ một đêm dậy, giá đã tăng gấp đôi, Tony trở nên hết sức
giàu có. Nghĩ mình đã bước một chân vào giới thượng lưu, chuẩn bị mua siêu xe
cưới dzớt hoa hậu chân dài. Đâu được hơn năm, bong bóng nhà đất, chứng khoán gì
cũng bị xẹp, Tony bị vứt chỏng chơ ra ngoài xã hội, nghèo khổ, rách rưới, tuy
gương mặt hãy vẫn còn thanh tú. Bất chấp suy thoái hay khủng hoảng, gương mặt
anh ấy vẫn đẹp một cách rạng rỡ. Biệt thự, siêu xe dần bán hết, Tony dọn đến ở
trong một cái nhà trọ cũ kỹ, vài tháng sau cũng bị bà chủ vứt đồ ra đường, đuổi
đi vì nợ tiền nhà. Trong đống đồ vứt đó, rơi ra cái danh thiếp của Giáo sư J.Q.
Một đêm mưa buồn lạnh lẽo, Tony bèn
chong đèn lấy Ipad gửi i-meo (email) cho ổng, nói giờ con rảnh quá hà, con muốn
đi học. Thiệt bất ngờ, đâu mấy phút sau ổng trả lời, nói ừa, tao nhớ mày rồi,
hôm bữa trong đám nhóc bơi lội ở ngoài bể, mày nói tiếng Anh khá nhất, nên thôi
qua học đi. Cái mình nói con đâu có tiền đâu thầy. Ông nói thôi qua học miễn
phí đi, tiền bạc gì, mày khách sáo quá. Cái mình cám ơn thầy rồi xách vali qua
đó học.
Khi vác mặt qua bển, thì mới thấy ủa
trường này cũng đẹp và nổi tiếng quá ta. Nên Tony chụp hình khí thế. Tỷ lệ chấp
nhận vô trường HBS là cao nhứt trong hệ thống các trường Há Vợt, khoảng 14%.
Bên Y khoa hay Luật khó vô hơn. Các danh nhân từ cổ chí kim có nhiều, như ông cựu
tổng thống Bush, Obama, hay ông Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc bây giờ, ông Ban Ki
Moon. Bảng vàng rồi đây sẽ có Tony Tèo, biết đâu được. Mình có hỏi ủa sao nhận
tui vô rồi cấp học bổng toàn phần cho tui vậy, ngoài ngoại hình ra, tui có gì
khác xuất sắc chăng? Mấy cô phòng đào tạo nói ai biết, thấy có thư thầy Hiệu
phó nói nhận mày vô đi, tao tưởng mày là bạn của Bạc Qua Qua hay con ông tổng
thống cái đảo quốc nào đó chớ. Cuối cùng thì mới biết là một ngày có hàng ngàn
tư gửi sang xin học, nhưng toàn phòng đào tạo hay bộ phận tuyển sinh, chỉ có mỗi
mình là gửi cho Hiệu phó. Ổng rảnh quá, đọc thư xong trả lời luôn. Trong thư,
thầy nói mày viết sai chính tả hết trơn nhưng tao đoán ý thì hiểu. Viết dễ
thương lắm Tony à. Không biết mày ăn gì mà viết dễ thương quá.
Lúc mới qua, cô bé làm phòng giáo vụ
hỏi anh muốn học cái gì. Mình nói đâu đưa menu cho anh lựa chọn. Lựa tới lựa
lui một hồi mới chọn được chương trình chuyên tu tại chức văn bằng hai. Nói sẵn
tiện cho anh đăng ký liên thông Tiến sĩ luôn nha, vì anh đang làm cái Tiến sĩ ở
quê nhà nhưng hèm nổi vì mấy thầy bên đó đang cãi nhau, bữa bắt định lượng, bữa
bắt định tính. “Làm sao có thể tốt cho cả hai?”, chỉ có Ưng Hoàng Phúc mới trả
lời được.
Lúc vào lớp học ở HBS, mình chẳng
biết nói gì chỉ cười. Vì nghe có hiểu gì đâu. Lâu lâu đứng lên phát biểu một
cái là ả lớp cười bò. Rồi bắt đầu mọi người hâm mộ, nói ủa mày dân châu Á sao
ăn nói sáng tạo quá vậy, tao thấy tụi châu Á đứa nào cũng rất là máy móc rập
khuôn (stereotype). Thầy cô cũng bắt đầu hâm mộ, nói thằng này nói chuyện vui
và dễ thương quá nè. Mỗi lần Tony nói là tôi phát âm tiếng Anh theo một trường
phái riêng, và có sở thích hay nuốt chữ (swallow words), nên các bạn phải tập
trung hết sức để nghe, tôi không nói lại hai lần như thi Tóp Phô (TOEFL) đâu.
Rồi Tony cũng hay dọa nghỉ học.
Ngày nào cũng mang kẹo dừa xuống phòng hành chính, ép ăn rồi chọc ghẹo mấy chị,
mấy cô làm ở đấy, nói bóng gió xa xôi chuyện nghỉ học để trở thành tỷ phú, giống
Bill Gate và Mark Zuckerberg, cũng là cựu sinh viên của Há Vợt nhưng hẻm có tốt
nghiệp được. Nên mấy thầy sợ hãi, bữa nào vào lớp cũng lụm cụm đi điểm danh (mấy
thầy trường HBS thường già lắm), cứ thấy Tony ngồi một góc giảng đường và đang
giũa móng tay, thì mới yên tâm giảng dạy. Mấy thầy nói, nếu cho mày nghỉ, thế
giới có thể có thêm một tỷ phú nữa, nhưng HBS hết vui. Các bạn người Ecuador
hay Chile gì đó cũng nói nếu Tony nghỉ thì họ cũng bỏ học về nước. Cái thôi,
mình học tiếp. Mình hay vì mọi người. Bữa nay thầy Michael Porter nói mới biết,
cả trường xưa nay có hàng ngàn sinh viên bỏ học, nhưng chỉ có hai tỷ phú thôi,
còn nhiêu đi móc bọc nylon hết rầu.